Zapraszamy na spotkanie 16 marca 2014 r. o godz.15, w ramach Biesiady Słowiańskiej do Muzeum filia Piaski, al.Sybiraków 23.
Tematem będą dzieje Polaków zamieszkujących Kraj Permski (wcześniej gubernia permska). Obszar ten do dzisiaj jest bardzo mało znany mieszkańcom Polski, choć jest z nim związane wiele ciekawych faktów. Dlatego też w trakcie wystąpienia zostanie zwrócona uwaga na fakty dotyczące samego miasta i okolic, jak chociażby takich: okres ery geologicznej Perm pochodzi od nazwy miasta Perm, Boris Pasternak w tym mieście napisał Doktora Żywago, a Anton Czechow umieścił akcję dramatu Trzy siostry właśnie w Permie, nazwa potrawy boeuf strogonow pochodzi od nazwiska Pawła Aleksandra Strogonowa, członka rodziny Strogonowych, posiadających niegdyś rozległe posiadłości w guberni permskiej.
Zasadnicza część wystąpienia będzie dotyczyć losów naszych Rodaków tam mieszkających. Obecnie populację Polaków szacuje się na 500 osób w Kraju Permskim. Dzieje Polaków na dobre zaczynają się w XIX wieku: zesłańcy po powstaniach XIX wieku, rozkułaczeni po powstaniu listopadowym, ale nie tylko. To również Polacy, którzy tam się znaleźli po wywiezieniu ich w 1940 roku (i później) przez Sowietów z ziem wschodniej II RP. Polacy pełnili różne role na tym obszarze – zamieszkiwali raczej miasta (jako ludność głównie inteligencka): pracownicy administracyjni władz carskich, wojska, uczestniczyli przy budowie kolei transsyberyjskiej i odegrali ważną rolę w życiu społeczno-kulturalnym Permu i okolic. Słuchaczom zostaną przybliżone biografie, jak chociażby A. Turczewicza-Głumowa – architekta, B. Turczewicza – permskiego komisarza gubernialnego, J. Piotrowicza – uczestnika powstania 1863 r., który otworzył w Permie pierwszą księgarnię (1876 r.), L. Winiarskiego – kompozytora, muzyka, czy ks. P Ściegiennego. Uczestnicy spotkania zostaną zapoznani także z dziejami budynków, będących dziełem Polaków (jak cerkiew prawosławna z XIX wieku) czy z rolą tzw. „polskiego” kościoła 1875-1937/1993- (w czasach ZSRR było w nim kino, klub dla głuchoniemych a następnie fabryka guzików). Z miejsc znajdujących się poza Permem zostanie przedstawiona historia łagru Perm-36 – zony „osobogo reżima” (dla wrogów ZSRR), która funkcjonowała do 1988 (!) roku. Oprócz wyżej wymienionych osób zostanie przedstawiona także sylwetka np. ojca Andrzeja Grzybowskiego, który służył w kościele permskim od 1993 roku (odbudowując kościół i całą wiarę w Permie od zera).
Prezentacja będzie się składała z następujących elementów:
– krótkie wprowadzenie na temat samego miasta i ciekawych wątków historycznych dotyczących Permu i Kraju Permskiego (z pokazem slajdów),
– wykład o dziejach Polaków w Kraju Permskim (opowieść z pokazem slajdów: od XIX wieku po czasy współczesne),
– muzyka rosyjska,
– mini-wystawa dokumentów archiwalnych będących w posiadaniu Muzeum Historycznego w Legionowie, ukazująca polskie ślady zesłańców w Imperium Rosyjskim,
– poczęstunek (syberyjska herbata z samowara, przekąski, wino).
Dr Mirosław Jankowiak – pracownik Instytutu Slawistyki PAN, członek TPL oraz sekretarz Rocznika Legionowskiego.